Veel Nijmegenaren mopperden in de achttiende eeuw over hun stad: er gebeurde niets of vrijwel niets. Ze hadden ongelijk. Nijmegen kende in de 18de eeuw een aantal gewelddadige machtswisselingen. Van ‘fluwelen’ overgangen geen sprake: voorname opstandelingen werden opgehangen in de ramen van het stadhuis, burgemeester Roukens werd in de stad onthoofd en een van zijn nazaten werd net niet gelyncht, rijke panden werden geplunderd. Op een afstandje keek het garnizoen toe. Soms liet het leger begaan, soms probeerde de legerleiding de volkswoede te kanaliseren. Steeds ging de strijd in de stad om de macht: wie mocht de lakens uitdelen. Als in het land de machtsverhoudingen veranderden – door de dood van de stadhouder, door het aantreden van een nieuwe stadhouder, door oorlog aan de grenzen -, had dat zijn weerslag op de verhoudingen in de stad. Wie langdurig had moeten luisteren, verhief dan ook in Nijmegen zijn stem. Wie langdurig op het pluche had gezeten, werd verjaagd en soms zelfs een kopje kleiner gemaakt. Van de Plooierijen in het begin van de eeuw tot de strijd na 1747 en de patriottenrevolte na 1780, rust maakte in de stad plaats voor bloedige strijd om de macht. Over die uitbarstingen van geweld gaat de lezing van Peter Altena. Hij bespreekt daarbij de groepen die een aandeel hadden in de strijd om de plaatselijke macht: de kerk, het garnizoen, het Valkhof, rivaliserende families, bovenstad en benedenstad. Ook als er soms in de stad niets leek te gebeuren gistte het, in afwachting van bloedige strijd.

De lezing wordt gehouden op 29 januari 2025 in de Mariënburgkapel. We beginnen om 20.00 uur. De lezing duurt ongeveer driekwartier. Vrienden van het Huis van de Nijmeegse geschiedenis kunnen gratis naar deze lezing. Ben je geen vriend? Je betaalt dan 5 euro per persoon. Koffie en thee zijn bij de prijs inbegrepen.